Frauke Jemand 133: Soms rijden we ons vast(1): het openbaar vervoer

Beste Lezer,

Intussen kent u wellicht de doornen in mijn oog: één daarvan is het openbaar vervoer, en dat is niet de minste.

Naast het fietsen worden we ook aangemoedigd om het openbaar vervoer te gebruiken. Niets is echter meer ontmoedigend dan dat!

Foto Herman Baert

Ik heb er al eerder over geschreven: over de vele vertragingen, het kapotte materiaal, de beknellende overvolle treinen en niet te vergeten: de stakingen met de regelmaat van een klok.

Hoewel: dan is er tenminste nog iets klokvast in het openbaar vervoer.

Excuses genoeg, dat wel, maar excuses maken je reis niet.

Nu lijkt het mij gepast dat wanneer je ons – dus de burgers - aanmoedigt om het openbaar vervoer te gebruiken, je dan alles op alles zet om deze reismethode ook te laten slagen.

Helaas: daar loopt het helemaal vast, soms letterlijk in de Noord-Zuidtunnel of die onder het kanaal. Het is me al opgevallen dat er hier en daar nieuwe spoorlijnen worden aangelegd: ik begin me af te vragen met welk materiaal daarop gereden zal worden.

Er zijn prachtige gerenoveerde stations, maar er wordt alles aan gedaan om zo min mogelijk reizigers van de nieuw gecreëerde ruimte te laten genieten. Er is trouwens standaard een minimum aan personeel aanwezig.

Ik heb het al gehad over de minimale dienstverlening, met uitzondering van deze voor mensen met een beperking.

De automatisering van de ticketbalies is alomtegenwoordig, en ieder van ons heeft intussen door dat waar digitalisering een prioriteit wordt, de menselijke dienstverlening en dus ook de warme omkadering en het veiligheidsgevoel verdwijnen.

Menselijke warmte genoeg in overvolle treinen, denkt u misschien, maar ook daar mogen we onze soort niet overschatten. Wanneer we te dicht op elkaars lip zitten worden we balorig, en sommigen onder ons, die hongerig naar huis willen, zelfs brutaal. Let op: straks verschijnt er opnieuw een onderzoek over de toenemende weerspannigheid van de reizigers. Je hoeft helaas niet geleerd te zijn om te weten dat mensen hun frustraties op elkaar, of liefst nog op de zwakste schakel afreageren wanneer ze zich in het nauw gedreven voelen. Hier is de treinbegeleid(st)er vaak kop van jut. Eén vonkje volstaat.

Neen, het helpt niet om er zich met een excuus vanaf te maken dat treinen afgeschaft worden, dat het materiaal letterlijk rammelt, als het al niet stuk is. Neen, het helpt niet minder treinen in te leggen om straks te zeggen dat de burger zich sowieso liever met de wagen verplaatst.

Laat het duidelijk zijn: hier rijden we ons muurvast.

Mvg,

Frauke J.

Frauke J. brief 124 : Openbaar vervoer: De trein

Beste Lezer,

Voor de overheid is het nu duidelijk: de NMBS moet beter doen.

Er ligt een nieuw beleidsplan op tafel dat in 2032 een feit moet zijn. Nu is 2032 nog wel een hele tijd; bij ons in de familie werd gezegd: “zo lang nog? Wie weet wiens hoofd zeer doet tegen die tijd.”

Maar laat ons eerlijk zijn: er is wel wat werk aan de winkel. Tenslotte heeft de NMBS nog maar net een 24-uursstaking achter de rug.

Nu we het openbaar vervoer stilaan weer meer gaan gebruiken is er onrust in de rangen. Er sputtert één en ander.

Net nu er treinen afgeschaft worden door een tekort aan personeel, spreekt men van een groter aanbod aan treinen.

Net nu men de treinreiziger er gewoon aan heeft gemaakt om ongeveer alles zelf te doen - van het nemen van een treinticket uit een machine tot en met, voor de volleerden, het digitaal bestellen en afprinten of scannen ervan- wil men van stations levendige en ontmoetende veilige ruimtes maken.

Beste lezer, loop eens even op een winter- of zelfs voorjaarsavond om 20.30u door een station: het is er doods, luguber stil. Meer nog: in de meeste stations kun je op die tijd niet eens meer naar het toilet (als er al één is). Ook op klaarlichte dag is er nog weinig reden om in het stationsgebouw te zijn: voor je ticket hoeft het niet meer en  daarbij is er zelfs in vrij grote stations nog maar één loket open. Ook een informatiebalie is nog zelden of helemaal niet te vinden. Indien er ergens in is geïnvesteerd, dan is het wel in de digitale informatieservice. Met de aaifoon in de hand ben je overal en meteen op de hoogte van de kleinste vertraging. Helaas, zonder internet of gsm ben je de klos. Jawel, er is werk aan de winkel. Ik geef toe dat ik die goede voornemens van het beleid met een korreltje zout neem.

Maar laten we niet kankeren en de zaak even opbouwend benaderen en meedenken. En dat doe ik graag in een volgende brief.

 Mvg,

 Frauke J.

Foto Herman Baert

Fraukebrief 57: Wie P zegt moet Q zeggen: 'Wat we zelf doen doen we beter.'

Help je zelf dan help ik u

Beste lezer,

Laatst nam ik nog eens de trein want ‘de trein is altijd een beetje reizen’.

Ik dacht even snel aan te schuiven bij het enige loket dat open was. Aan het begin van de wachtrij stond echter een mevrouw die de wachtenden voorsorteerde: de complexe vragen waren voor het loket en wie gewoon een ticket nodig had werd naar de automaten verwezen.

U weet intussen, lezer, dat ik niet goed ben in automaten. Er waren er drie: één was buiten werking, bij een ander stonden twee mensen dus bleef er nog één over voor mij. In mijn haast had ik een verkeerde knop ingedrukt; wellicht lag het drama op mijn gezicht te lezen want een gedienstige beambte kwam naar mij toe. ‘Kan ik u helpen, mevrouw?’ Ik vertelde haar over de verkeerde knop en snel leerde ze mij hoe ik het juist moest doen. Bovendien was er nog een complicatie bijgekomen: er was ook een nieuw bancontact toegevoegd, ééntje dat sneller zou werken mits je er uiteraard de werking van kende. Ook al geen spek voor mijn bek dus. Ik was verheugd over de helpende NMBS-mevrouw en sprak haar mijn dank uit. ‘Eindelijk een organisatie die voor automatisering kiest en dat ook haar klanten wil leren’, zei ik. Maar na alle lof vroeg ik de dienstbare informatiebeambte voorzichtigjes of dat ene geopende loket tegelijk ook een besparingsmaatregel was. Diplomatisch antwoordde ze dat de NMBS wil automatiseren en dus wil inzetten op minder loketpersoneel  en meer personeel dat mensen leert hoe de automaten te hanteren. ‘Ja, maar is dit dat eigenlijk geen besparingsmaatregel?’, probeerde ik opnieuw. ‘Want wanneer iedereen het kan valt die functie toch weg?’

De dienstbare dame aarzelde maar zei dapper: ‘Ja, eigenlijk wel, maar we moeten mee met onze tijd’. Ze lachte vriendelijk. Ik bedankte haar voor de service en bedacht dat deze vrouw over een jaar wellicht werkloos zou zijn. Het was nog niet tot haar doorgedrongen, of misschien wel, maar dan in een boze droom.

Mvg,

Frauke J.

Frauke J. Brief 16:’ De trein is altijd een beetje reizen’

Beste Lezer,

‘Waar is de conducteur naartoe? dat zullen we ons binnenkort afvragen…

Laatst las ik in de krant dat treinmachinisten af en toe hun conducteur op het perron vergeten. Een verontrustend verhaal is dat, zowel voor conducteur als voor passagier. Nog erger wordt het wanneer onze spoorwegen een ballonnetje oplaten: de trein kan misschien wel verder zònder conducteur. Bij dit laatste bericht sloeg mijn fantasie op hol.

Ik weet niet of u vaak de trein neemt maar dat daar soms rare dingen gebeuren: dat is zeker. 

Het begint al bij het opstappen.

Ik zie ze soms lopen, de reizigers die net dat ietsje te laat zijn om hun trein te halen. Koste wat het kost willen ze toch nog mee. Ze lopen naar die ene open deur, waar de conducteur vertrekkensklaar staat, of hangen wanhopig aan een deur in de veronderstelling dat ze met een ‘sesam open u’ truuk nog binnen geraken. Gelukkig, voor hun veiligheid, is er dan de conducteur die laat merken dat niets nog baten mag: helaas! Sommige reizigers slaan geel, groen of blauw uit van ergernis.

En wat te doen met alle prangende vragen van toeristen en andere reizigers? Neem nu buitenlandse reizigers die in Brussel willen afstappen en plots merken dat daar drie afstapplaatsen zijn. Je kunt dan zeggen: ‘dat los je op met een bericht’, en denken dat iedereen Nederlands of Frans verstaat, maar dat is al lang niet meer zo. Wat met onze Chinese, Italiaanse, Spaanse etc…broeders en zusters?

Dan zijn er nog de vragen van onzekere reizigers, die er zich van willen vergewissen dat ze wel degelijk in de juiste trein zitten, zich ongerust maken of ze één of andere aansluiting wel zullen halen en niet weten op welk spoor ze dan moeten zijn.

Er zijn ook van die kleine akkefietjes die zonder conducteurs tussenkomst erg groot kunnen worden. Neem nu de luide beller die terechtgewezen wordt door een passagier. Er ontstaat een twistgesprek: wie zal dit ontzenuwen? Of de iets te enthousiaste supporters of schooljongeren die een hele wagon op stelten zetten en de andere reizigers intimideren. ….Of de oudere die in een overvolle trein een zitplaats opeist - en niemand wil die geven…

Wie moet al deze incidenten oplossen als er geen conducteur meer is? De passagiers?

Ik vermoed dat we dan Babelse toestanden krijgen.

Mvg,

Frauke J.